Na behandeling is het niet ongewoon dat de ziekte stabiliseert, niet steeds duidelijk slechter of duidelijk beter. Sommige patiënten zullen een grondige verbetering in hun labwaarden en hun fysieke status hebben, maar ervaren dit misschien van korte duur zodat een extra behandeling zich opdringt. Weer andere patiënten zullen worden behandeld en zien een tijdelijke verslechtering gedurende een korte periode (bv. rituximab flare) waarna een zeer geleidelijke verbetering zich voordoet gedurende enkele maanden tot jaren met een verlengde tijd voordat herbehandeling nodig is.
Wanneer een WM-patiënt na de behandeling een zekere verbetering van de laboratoriumtesten en fysische symptomen vertoont, spreekt men vaak van ‘remissie’. De term ‘respons’ is echter te verkiezen. Want remissie veronderstelt een afwezigheid van ziekteverschijnselen. En dat komt zelden voor bij WM.
Op de derde Internationale WM Workshop (oktober 2004 – Parijs) werden daarom de volgende criteria bepaald om objectief de respons op de behandelingen te evalueren.
Men spreekt van:
• progressieve ziekte
als het IgM met meer dan 25% stijgt of als er andere symptomen zijn, zoals onderdrukking van de rode bloedcellen, vergrote lymfeklieren of organen, of andere opvallende symptomen;
• stabiele ziekte
als het IgM minder dan 25% afneemt of toeneemt, zonder toenemende vergroting van lymfeknopen of organen, onderdrukking van de aanmaak van bloedcellen in het beenmerg (cytopenie), of andere klinisch belangrijke ziekteverschijnselen;
• een minimale respons als de afname van IgM gelijk aan of groter is dan 25%, maar minder dan 50%, zonder nieuwe symptomen of aanwijzingen op een actieve aandoening;
• een partiële respons als de afname van IgM gelijk is aan of groter dan 50%, een fysisch onderzoek of een CT scan 50% vermindering van de lymfekliervergroting vertonen en er verder geen nieuwe symptomen of ziekteverschijnselen zijn;
• een complete respons bij afwezigheid van een monoklonale IgM in bloed of urine, als er geen kwaadaardige cellen meer in het beenmerg voorkomen, als het verdwijnen van vergrote lymfeknopen en/of organen bevestigd is door een ST scan en als er verder geen tekenen of symptomen van de ziekte zijn. Soms wordt dit herbevestigd na zes weken.
Soms duurt het geruime tijd vooraleer een respons wordt gezien. Men spreekt dan van uitgestelde respons. Dit kan het geval zijn na bepaalde therapieën, zoals bijvoorbeeld na een behandeling met fludarabine of na een immunotherapie. Soms duurt het wel drie maanden of meer eer men de respons op een therapie kan beoordelen.
In alle gevallen zal een regelmatige controle van de fysische toestand en de laboratoriumtesten door de behandelende arts kunnen aanduiden welk type van respons de patiënt ervaart.
