Inleiding
De belangrijkste doelstellingen van de behandeling van myeloom zijn:
- het myeloom onder controle krijgen door de aanmaak van abnormale plasmacellen te stoppen
- de levensverwachting verlengen
- het hemoglobinegehalte verhogen en uw vermoeidheid verminderen
- de botten versterken en botbreuken voorkomen
- het infectierisico verminderen
- de levenskwaliteit verbeteren
Er zijn drie grote behandelingsgroepen:
- Opvolging: regelmatige controle van de evolutie van het myeloom
- Actieve behandelingen: behandeling van het myeloom zelf, gericht op een controle van de groei van abnormale plasmacellen en dus op een verlenging van de levensverwachting.
- Ondersteunende behandelingen om de effecten van het myeloom op de verschillende weefsels en organen te bestrijden, zodat de levenskwaliteit wordt verbeterd en/of behouden.
De beslissing om al dan niet een behandeling op te starten, is een belangrijke beslissing. Niet iedereen bij wie een myeloom werd vastgesteld, moet onmiddellijk behandeld worden. De behandelingen die vandaag beschikbaar zijn, genezen de ziekte meestal niet en veroorzaken bijwerkingen. Doorgaans wordt dus gewacht tot het myeloom actief wordt, alvorens een behandeling te starten. Tijdens deze wachttijd wordt gezorgd voor een actieve opvolging.
De meest gebruikte actieve myeloombehandelingen die de laatste jaren werden toegepast waren verschillende types chemotherapie, cortisonepreparaten en hoge dosis chemotherapie gevolgd door stamceltransplantatie. Enkele jaren geleden zijn hier nieuwe behandelingen aan toegevoegd: thalidomide (Thalidomide Celgene®), bortezomib (Velcade®) en lenalidomide (Revlimid®).
Ondersteunende behandelingen helpen de symptomen en neveneffecten van een myeloom te besteijden. Daartoe behoort een groep geneesmiddelen die bisfosfonaten genoemd worden en die gebruikt worden om botletsels en botpijn te behandelen, terwijl erythropoëtine gebruikt wordt tegen bloedarmoede (anemie).
Deze categorieën overlappen een beetje omdat elke behandeling die uw myeloom controleert, er ook voor zorgt dat de neveneffecten en symptomen van de ziekte verminderen. Bocendien worden deze behandelingen vaak gecombineerd.
Het kiezen van een behandeling is geen eenvoudige beslissing omdat de voordelen, nadelen en bijwerkingen van elke behandeling vaak zeer uiteenlopend zijn. Bovendien is ook elke patiënt anders.
Daarom is het zo belangrijk dat u betrokken wordt bij de beslissing over de behandeling die voor u het beste is. Uw arts moet zijn aanpak kunnen aanpassen aan uw noden.
In het algemeen worden de volgende parameters in acht genomen voor het bepalen van de meest geschikte behandeling :
- de aard en het stadium van uw ziekte, op basis van de resultaten van lichamelijk onderzoek en diagnostischetests (bloed- en urineonderzoek)
- de aan- of afwezigheid van neveneffectenen en hun ernst (bijv. nierziekte, bloedarmoede of infecties)
- uw symptomen (bijv. botpijn, breuken)
- uw leeftijd (die deels bepalend is voor de mogelijkheid van hoge dosis behandeling of van stamceltransplantatie)
- uw algemene gezondheidstoestand (bijvoorbeeld uw nierfunctie)
- hoe u reageerde op vorige behandelingen
- uw levenswijze en levensomstandigheden
Het is uiterst belangrijk om een prognostische classificatie van uw ziekte uit te voeren. Op basis van de hierboven besproken resultaten van tests, onderzoeken en persoonlijke parameters wordt uw behandeling gekozen en wordt bepaald op welk ogenblik deze gestert moet worden. Deze elementen vormen bovendien een vergelijkingspunt om de reactie van uw lichaam op de behandeling te evalueren en het verloop van de ziekte te kunnen volgen.
De eerste behandeling of eerstelijnsbehandeling houdt de ziekte doorgaans meerdere maanden tot meerdere jaren onder controle. Als uw myeloom niet reageert op de behandeling, dan spreekt men van resistent of refractair myeloom. Als uw myeloom opnieuw verschijnt na het afronden van een eerdere behandeling, dan spreekt men van recidive of herval. U moet dan, samen met uw arts, nadenken over een tweedelijnsbehandeling om uw ziekte onder controle te krijgen. Dezelfde behandeling kan met succes herhaald worden als de respons op de eerste behandeling goed was. Indien niet, zijn er nog tal van andere behandelingsmogelijkheden.
Er bestaan vandaag vele behandelingen waarmee zeer goede resultaten bereikt worden, met duurzame respons. Dankzij deze behandelingen werd de levensverwachting van myeloompatiënten aanzienlijk verbeterd. Er zijn tevens een aantal behandelingsmogelijkheden voor het behandelen van eventuele complicaties die zich voor kunnen doen.